Obowiązkowe ubezpieczenie upraw rolnych to forma ochrony, która obejmuje najważniejsze gatunki roślin uprawnych – w tym zboża, kukurydzę, rzepak, ziemniaki czy buraki cukrowe – i zabezpiecza je przed skutkami zdarzeń losowych, takich jak grad, susza, powódź czy przymrozki oraz 5 ryzyk dobrowolnych huragan, deszcz nawalny, piorun, obsunięcie sie ziemi, lawina. Przeznaczone jest dla rolników prowadzących gospodarstwa powyżej 1 ha gruntów ornych, którzy korzystają z dopłat bezpośrednich. Dzięki wsparciu państwa nawet 65% składki pokrywa budżet, co sprawia, że polisa jest nie tylko obowiązkiem wynikającym z ustawy, ale też realnym wsparciem w ochronie źródła dochodu rolnika.
Ubezpieczamy uprawy dotowane takie jak:
zboża, gryka, kukurydza, rzepak, rzepik, ziemniaki, buraki cukrowe, gorczyca, słonecznik, konopie włókniste, len; chmiel, tytoń, bobowate grubonasienne, w tym soja, bobowate drobnonasienne, rośliny zielarskie, facelia; warzywa gruntowe, drzewa i krzewy owocowe, truskawki.
oraz Niepodlegające dotowaniu: rośliny okopowe przemysłowe i pastewne, oleiste z wyłączeniem rzepaku i rzepiku oraz słonecznika, ozdobne, sadownicze w szkółkach; rośliny włókniste z wyłączeniem konopi włóknistych, trawy, trwałe użytki zielone.
Forma ubezpieczenia dotowanego oznacza, że nawet 65% składki ubezpieczeniowej za polisę (umowę ubezpieczenia) finansowane jest w postaci dotacji z budżetu państwa.
Kiedy rolnik spełni obowiązek ubezpieczenia upraw?
Jeśli rolnik ubezpieczy co najmniej 50% powierzchni swoich upraw podlegających obowiązkowi ubezpieczenia od przynajmniej jednego z pięciu ryzyk obowiązkowych:
grad, powódź, susza, przymrozki wiosenne, ujemne skutki przezimowania (USP).
Wszystkie informacje o ponizej podanych aspektach możesz doczytać w Ustawie o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarczych :
- przedmiocie ubezpieczenia (rodzaje upraw i zwierząt które można objąć dotowanym ubezpieczeniem)
- zakres ubezpieczenia (ryzyka i ich definicje)
- okresy karencji
- wysokość franszyzy integralnej i redukcyjnej oraz udziału własnego
- maksymalna wysokość stawek taryfowych, których nie można przekraczać
- sposoby rozliczania dotacji z budżetem państwa
- wysokość dotacji do składki (maksymalnie do 65%)
- udział budżetu państwa w odszkodowaniach z tytułu suszy (60/40 powyżej 90% loss ratio)
Ubezpieczenie upraw rolnych 2025 do kiedy – okresy karencji w ubezpieczeniu
Początek odpowiedzialności zaczyna się od dnia następnego po zawarciu umowy ubezpieczenia przy czym:
- USP (ujemne skutki przezimowania) od 1 grudnia
- ryzyka suszy od 21 marca
- ryzyka przymrozków wiosennych od 1 kwietnia
USP – Ujemne skutki przezimowania 5 x W (Wysmalenie, Wymoknięcie, Wyprzenie , Wysadzanie roślin, Wymarznięcie).
Okres odpowiedzialności za szkody z tytułu wystąpienia poszczególnych ryzyk kończy się:
- a) z dniem 30 kwietnia – w przypadku szkód będących następstwem ujemnych skutków przezimowania;
- b) z dniem 30 czerwca – w przypadku szkód będących następstwem przymrozków wiosennych; 14 MP/OW220/2503
- z dniem 15 września – w przypadku szkód spowodowanych przez pożar
- z dniem 30 września – w przypadku szkód spowodowanych przez suszę
Ponadto okres odpowiedzialności dla poszczególnych upraw kończy się:
- 15 czerwca dla cebuli dymki
- 31 sierpnia rzepaku i rzepiku oraz owoców wiśni, czereśni i moreli;
- 15 września dla zbóż;
- 30 września dla chmielu i tytoniu
- 31 października dla ziemniaków, cebuli, owoców drzew i krzewów owocowych, z wyłączeniem owoców wiśni, czereśni, moreli i jabłoni, truskawek oraz roślin strączkowych
- 15 listopada dla kukurydzy
- 30 listopada dla buraków cukrowych, warzyw gruntowych z wyłączeniem cebuli, owoców jabłoni
Informacje na bazie OWU Ergo Hestia https://cdn.bsbox.pl/files/hestia/MWI7MDA_/6c5d14d32dcaf2f85795f03385ce9b96_documents.pdf
Kilka faktów na temat zmiany klimatu w latach 1990-2020 i ryzyk jakie stoją przed rolnikami w najbliższych latach.
Spadek liczby dni ze śniegiem
Średnia liczba dni z pokrywą śnieżną w latach 1961–1990 wynosiła ok. 64 dni, a w latach 2011–2020 już tylko 39 dni.Oznacza to skrócenie zimy o ponad 1/3, co wpływa na retencję wody w glebie oraz warunki przezimowania roślin.Brak stabilnej pokrywy śnieżnej zwiększa ryzyko wymarznięć upraw i pogłębia susze wiosną.
Opady – duża zmienność zamiast stabilności
Długoterminowy trend pokazuje niewielki spadek sumy opadów o ok. 0,8 mm na dekadę, ale najważniejsza jest nieregularność. Zamiast stabilnych deszczy częściej pojawiają się ekstremalne zjawiska: ulewy, gradobicia i okresowe susze.
Dla rolnictwa oznacza to większą nieprzewidywalność – raz nadmiar wody, raz jej dramatyczny brak.
Analiza szkód z ubezpieczeń rolnych pokazuje wyraźne przesunięcie głównych zagrożeń:
- 2023 r. – dominował deszcz nawalny (35%) i przymrozki (36%), grad 20%.
- 2025 r. (prognoza) – wyraźny wzrost znaczenia gradu (41%) i przymrozków (41%), a spadek udziału deszczu nawalnego do 12%.
W praktyce oznacza to, że coraz częściej to zjawiska punktowe (grad, przymrozki), a nie rozległe powodzie czy nawałnice, będą największym źródłem strat.
Dane własne ze szkolenia Ergo Hestia
